Η δική σου «Λίστα του Schindler»

του Αυγερινού Βλάχου,

Η «Λίστα του Schindler» είναι στη βάση της μία αληθινή ιστορία. Ο Όσκαρ Σίντλερ, μέλος των Ναζί, γυναικάς και φιλάνθρωπος ήταν ένας Γερμανός επιχειρηματίας την εποχή του Μεγάλου Πολέμου. Το εργοστάσιο του παρήγαγε οβίδες για την γερμανική πολεμική μηχανή. Μόνο που ο ίδιος φρόντιζε τα προϊόντα του εργοστασίου του να είναι ελαττωματικά και συνεπώς άχρηστα. Εκτός αυτού, οι εργαζόμενοι του συγκεκριμένου εργοστασίου επέζησαν του Ολοκαυτώματος στο σύνολο τους. Υπολογίζεται ότι πάνω από 1,100 Εβραίοι σώθηκαν από το Άουσβιτς και τα λοιπά στρατόπεδα μόνο και μόνο επειδή γράφτηκαν σε μία λίστα που συνέταξε ο Schinlder με τον λογιστή του, ένα παρ’ ολίγον θύμα του Ναζισμού. Η Λίστα αυτή ήταν σωτήρια για τους εργαζόμενους του και ταυτόχρονα επιζήμια για την πολεμική μηχανή των Ναζί, καθότι μέρος από τα κόστη λειτουργίας του εργοστασίου προερχόταν από κρατικές δαπάνες. Πρόκειται ουσιαστικά για μία από τις πολλές περιπτώσεις Γερμανών κ.α. βιομηχάνων που με πρόφαση την εξανδραποδισμένη εργασία και την ενίσχυση της πολεμικής βιομηχανίας του Ράιχ, κατόρθωσαν να σώσουν χιλιάδες ζωές από τους θαλάμους αερίων, του βασικότερου εργαλείου υλοποίησης του οράματος του Χίτλερ.

Το παράδειγμα του Schinlder, αποτελεί έως σήμερα την ιδανική απεικόνιση για το πώς κάποιος μπορεί να ξεχωρίσει κάνοντας απλώς το «καλό», αυτό δηλαδή που η ανθρώπινη συνείδησή του του υπαγορεύει. Με λίγα λόγια, τον σεβασμό και την υπεράσπιση του υπέρτατου αγαθού, της ανθρώπινης ζωής και αξίας έναντι κάθε είδους επιβουλής: φασισμού, ναζισμού, ρατσισμού.

Σήμερα μπορεί να μη διανύουμε εποχή παγκοσμίου πολέμου, ωστόσο η προστασία της ανθρώπινης ζωής οφείλει και πάλι να αποκτήσει τη μέγιστη σημασία που ως θεμελιώδες αγαθό της ανθρωπότητας πρέπει να κατέχει. Στην ευχέρεια του καθενός μας είναι η εξάλειψη των φαινομένων βίας, των ρατσιστικών συμπεριφορών, καθώς και η ενδυνάμωση του σεβασμού στη διαφορετικότητα, στην αλληλοσυνύπαρξη, στα ανθρώπινα δικαιώματα.

Βλέπαμε φαινόμενα βίας στο σχολείο, τη γειτονιά. Δεν μιλούσαμε. Ακούγαμε για ρατσιστική αντιμετώπιση ορισμένων συνανθρώπων μας και άλλοτε φίλων μόνο και μόνο επειδή κατάγονταν από άλλη χώρα. Αρνούμασταν ότι εμείς είμαστε ρατσιστές, καίτοι λέγαμε ρατσιστικής φύσης ανέκδοτα. Κάναμε πως δεν βλέπουμε, πως δεν ακούμε, πως δεν μπορούμε να μιλήσουμε. Μας βόλευε αρκετά. Και έτσι, εκεί που δεν το φανταζόμασταν ανοίξαμε ξανά την Κερκόπορτα του φασισμού στις ζωές μας.

Θα μου πείτε, ποτέ δεν είναι αργά για αντιστροφή της κατάστασης. Συμφωνώ. Πότε όμως τολμήσαμε να γίνουμε εμείς η αλλαγή που προβάλλαμε σε ολόκληρη την κοινωνία, την οποία μάλιστα ψέγαμε αφοριστικά για τα παραπάνω; Ποτέ. Γιατί πολύ απλά δεν βρήκαμε το θάρρος να αντιμετωπίσουμε τους ίδιους μας τους εαυτούς σε μία «μάχη» λύτρωσης και συνάμα απελευθέρωσης από τα περιοριστικά «πρέπει», τα ορμέμφυτα «θέλω» και τα αμείλικτα «μη» που πάντα καταδυνάστευαν τις ζωές μας και που εμείς δημιουργούσαμε (το είπε και ο Αλεξανδρινός: «Τους Λαιστρυγόνας και τους Κύκλωπας..δεν θα συναντήσεις..αν η ψυχή σου δεν τους στήνει εμπρός σου..»).

Καιρός, λοιπόν, για περισυλλογή. Ας καθίσουμε να σκεφτούμε ατομικά και όχι ως ομάδα, αλλά προς το συμφέρον της ομάδας. Ας φτιάξουμε και εμείς, σαν άλλοι Schindler μία λίστα με τα στοιχεία ή τα πρόσωπα που θέλουμε να σώσουμε στη ζωή μας και ας δουλέψουμε νυχθημερόν για να της δώσουμε αξία και υπόσταση. Έτσι, η ομάδα που λέγεται ανθρώπινη κοινωνία θα πάει μπροστά, χωρίς να κουβαλάει τα αυτοάνοσα νοσήματα που μέχρι τώρα την κατατρώνε από μέσα προς τα έξω.

Υ.Γ.: Στη μνήμη των απανταχού θυμάτων του φασισμού.

*Ο Αυγερινός Βλάχος είναι υπότροφος φοιτητής στην Πολυτεχνικής Σχολής του Α.Π.Θ. και blogger.