Ποιοι και πώς βγάζουν τα δισεκατομμύρια; ...

Ο αριθμός των δισεκατομμυριούχων αυξάνεται και εξαπλώνεται σε όλο τον πλανήτη. Την ίδια ώρα η ανισοκατανομή του πλούτου εκτινάσσεται σε παγκόσμιο επίπεδο. Η φετινή λίστα των

1.426 δισεκατομμυριούχων του Forbes αποκαλύπτει - σύμφωνα με ανάλυση του Καθηγητή Παγκόσμιας Ανάπτυξης Robin Broad και του διευθυντή του Ινστιτούτου Πολιτικών ερευνών (inequality.org) John Cavanagh – μια μεγάλη στροφή στη χαρτογράφιση των κρατούντων τον πλούτο και επομένως την
εξουσία στον κόσμο. Η αλλαγή αυτή χαρακτηρίζεται ως παρακμή της Δύσης και άνοδος των υπολοίπων (Decline of the west and rise of the rest).

Οι ημέρες που οι αμερικανοί δισεκατομμυριούχοι αντιπροσώπευαν πάνω από το 40% της σχετικής λίστας έχουν περάσει ανεπιστρεπτί. Τους ακολουθούσαν δε κατά πόδας η Δυτική Ευρώπη και η Ιαπωνία. Πλέον η Ασία φιγουράρει με 386 δισεκατομμυριούχους στη λίστα, 20 περισσότερους από αυτούς που έχει να επιδείξει η Ευρώπη συμπεριλαμβανομένης και της Ρωσίας. Ο τρόπος που τα δισεκατομμύρια αλλάζουν χέρια προσφέρει σημαντικά στοιχεία για τον τρόπο που αλλάζει το πρόσωπο της εξουσίας παγκοσμίως αλλά της ανισότητας.

Στη λίστα του Forbes για το 2013 από τις εννέα χώρες - που φιλοξενούν πάνω από 30 δισεκατομμυριούχους η κάθε μία - μόνο τρεις είναι παραδοσιακά «ανεπτυγμένες»: οι ΗΠΑ, η Γερμανία και η Βρετανία. Την ίδια ώρα αμέσως μετά τις ΗΠΑ με τους 442 δισεκατομμυριούχους δεύτερη στη σχετική λίστα έρχεται η Κίνα με 122 δισεκατομμυριούχους. Το 1995 η Κίνα δεν είχε κανέναν δισεκατομμυριούχο. Η Ρωσία έρχεται στην τρίτη θέση με 110 κροίσους.

Οι δισεκατομμυριούχοι της Κίνας έχουν προσελκύσει κέρδη από κάθε πιθανή πηγή. Ο πλουσιότερος άνθρωπος της χώρας, Zong Qinghou, είναι ιδιοκτήτης της μεγαλύτερης εταιρείας ποτών της χώρας. Οι Ρώσοι πάλι δραστηριοποιούνται και αποκομούν τα τεράστια κέρδη τους από το πετρέλαιο, το φυσικό αέριο και τον ορυκτό πλούτο της χώρας με καταστροφικές συνέπειες για το περιβάλλον.

Την ίδια ώρα η Τουρκία έχει τους περισσότερους (43) επιχειρηματίες στη λίστα από κάθε άλλη χώρα στην Ευρώπη με μόνη εξαίρεση την κραταιά Ρωσία και τη Γερμανία (58). Η Γερμανία είναι εξάλλου τέταρτη. Την ακολουθούν η Ινδία (55), η Βραζιλία (46), η Τουρκία (43), το Χονγκ Κονγκ (39), και η Βρετανία (38).

Προχωρώντας πέρα από τις εννέα κορυφαίες χώρες οι εκπλήξεις συνεχίζονται. Η Ταϊβάν έχει περισσότερους δισεκατομμυριούχους από τη Γαλλία. Η Ινδονησία έχει περισσότερους δισεκατομμυριούχους από την Ιταλία ή την Ισπανία. Η Νότια Κορέα έχει πλέον περισσότερους δισεκατομμυριούχους από την Ιαπωνία και την Αυστραλία.

Αυτή η ολοένα και διογκούμενη λίστα των δισεκατομμυριούχων έρχεται «πακέτο» με την αυξανόμενη ανισοκατανομή του πλούτου σε όλα έθνη της γης. Για παράδειγμα ο πλουσιότερος άνθρωπος στον πλανήτη είναι ο Carlos Slim στο Μεξικό. Η περιουσία του αγγίζει το 6,2% του ΑΕΠ του Μεξικό. Τρίτος στη λίστα ο βασιλιάς του λιανικού εμπορίου στην Ισπανία, Amancio Ortega, του οποίου ο πλούτος αγγίζει τα 57 δισ. δολάρια σε μια χώρα όπου πάνω από το ένα τέταρτο των ανθρώπων σήμερα είναι άνεργοι.

Μεταξύ των 12 δισεκατομμυριούχων των ΗΠΑ που βρίσκονται και εντός των 20 πλουσιότερων ανθρώπων στον κόσμο είναι και μέλη δυο οικογενειών που σύμφωνα με το alternet.org, έχουν χρησιμοποιήσει τον τεράστιο πλούτο και την εξουσία τους για να επηρεάσουν ή να διαφθείρουν πολιτικούς. Οι Charles και David Koch είναι τα νούμερα έξι και επτά στον κόσμο. Οι εν λόγω επιχειρηματίες έχουν χρηματοδοτήσει όχι μόνο υποψήφιους της ακροδεξιάς αλλά και πολιτικές καμπάνιες που επέφεραν αρνητικές επιδράσεις στο περιβάλλον.

Αλλά πόσο έχουν αλλάξει οι αριθμοί τα τελευταία χρόνια; Πίσω στο 1995 μια εποχή διόγκωσης του πλούτου - αλλά και παράλληλης απορρύθμισης υπό τη διακυβέρνηση Κλίντον στις ΗΠΑ – ασκήθηκαν ισχυρές πιέσεις σε όλο το κόσμο για την απελευθέρωση και την ιδιωτικοποίηση των αγορών.

Το 1995, το Forbes κατέγραψε 376 δισεκατομμυριούχους στον κόσμο. Από αυτούς οι 129 ήταν στις ΗΠΑ. Το γεγονός ότι ο αριθμός τους αυξήθηκε σε 442 κατά τα επόμενα 18 χρόνια, αποτελεί μαρτυρία για το πως η φορολογική πολιτική και πολιτική απορρύθμισης υπό τους Κλίντον και Μπους αποδείχτηκαν τόσο ευνοϊκές για τους υπέρ – πλούσιους.

Τα στοιχεία, σύμφωνα με τους αναλυτές, δείχνουν μια δραματική εικόνα της πτώσης των ΗΠΑ, της Ευρώπης και της Ιαπωνίας τις τελευταίες δυο δεκαετίες και την εκπληκτική άνοδο της Βραζιλίας, της Ρωσίας, της Ινδίας και της Κίνας καθώς και της υπόλοιπης Ασίας. Επιπλέον αποδεικνύουν ότι οι χώρες στις οποίες πριν από είκοσι χρόνια το εισόδημα των πολιτών ήταν σχετικά ίσα κατανεμημένο, όπως στην Κίνα και στη Ρωσία, πέρασαν στην αντίπερα όχθη με την ανισοκατανομή να εκτινάσσεται.

Σε παγκόσμιο επίπεδο η ταχεία αύξηση των δισεκατομμυριούχων σε δεκάδες χώρες καταμαρτυρεί πως το κλίμα απορρύθμισης των δυο αυτών τελευταίων δεκαετιών επιτάχυνε την άνοδο των υπερ – πλουσίων ενώ οι εταιρείες διατηρούσαν τους μισθούς των εργαζομένων παγωμένους.

Οι υγιείς κοινωνίες απαιτούν πολύ διαφορετική προσέγγιση καταλήγουν οι δυο αναλυτές. Η δίκαιη φορολόγηση δημιούργησε μια μεγάλη μεσαία τάξη στις ΗΠΑ μεταξύ του 1940 και του 1960. Τέτοιες δίκαιες φορολογικές πολιτικές απαιτούνται και σήμερα σε όλο τον κόσμο για να σταματήσει να διευρύνεται και να αρχίσει να μειώνεται το χάσμα ανάμεσα τους ύπερ - έχοντες και τους μη έχοντες.